هەڤپەیڤینی رێکار ئەحمەد لەگەڵ رۆژنامەی پرس دا

رێكار ئەحمەد سكرتێری حزبی رزگاری كوردستان: ئۆپۆزسیۆن بەشداربووە لەو هەموو كێشانەی كە هەیە.....

ئۆپۆزیسیۆن ئێستاش نازانێت چاكسازی دەوێت یان رووخانی حكومەت!!
لەناو سێ هیزەکەی ئۆپۆزیسیۆن، كۆمەڵی ئیسلامی زۆرترین موڵكی گشتی لەلایە…….

حەڤدە مانگە فلسێكان لە حكومەت وەرنەگرتووە

دیمانە: توانا شێخانی

رێكار ئەحمەد سكرتێری حزبی رزگاری كوردستان لەم دیمانە كراوەیەدا تایبەت بە "پرس" باسی پرۆژەكەی دەسەڵات و ئۆپۆزیسیۆن دەكات، پێیوایە پرۆژە و پرۆژەكاری موزایەدە كردنە بەسەر یەكتری و تەنها كات كوشتنە، هەروەها پێشیوایە ئۆپۆزیسیۆن نازانێت هەڵوەشاندنەوەی حكومەتی دەوێت یان چاكسازی یان بەشداریكردن لە حكومەت.

پرس: سەرەتا لە خۆپیشاندانەكانی سلێمانی دەستپێدەكەین كە 62 رۆژی خایاند، پێتوانیە دەستێكی حزبی لە پاڵەوە بوو، هەر حزبەو بەرەو ئەو ئاڕاستەیەی دەبرد كە خۆی مەبەستی بوو؟

رێكار: لە هەموو خۆپیشاندانێك سێ رەوت هەیە، رەوتی یەكەمیان لە دڵسۆزییەوە ئەم كارە دەكات وەك دەڵێن (لە ژانی برینی خۆی بە دەنگهاتووە) بۆ نموونە كەسێك موچەیەكی نیە و گلەیی دەكات، هەروەها كەسێك كەم ئەندامە موچەی نیە و كەسێك گەندەڵی دەبینێت ئەوە دڵسۆزیەكەیە. رەوتی دووەم حزبە ئۆپۆزسیۆنەكانن بۆ ئەوەی پێگەی خۆیان بەرزبكەنەوە خەڵكی خۆیان دەنێرن بۆ خۆپیشاندان. رەوتی سێیەم حزبە دەسەڵاتدارەكانن بۆ ئەوەی لە خۆپیشاندانەكە كەم بكەنەوە، بۆ نموونە ئەگەر سەیری وڵاتانی یەمەن و سوریا بكەین لە كۆڵانێك ئۆپۆزسیۆن خۆپیشاندان دەكات لە كۆڵانێكی تر دەسەڵات خەڵكی خۆی دەنێرێتە سەر شەقام بۆ خۆپیشاندان، بۆیە بەبڕوای من هەر سێ رەوت تێكەڵاو بووە، لەوانەیە هەندێكجار ئەجێندای سیاسی لە پاڵ خۆپیشاندانەوە بێت بۆ ئەوەی خۆپیشاندانەكە تێكبدات، بەبڕوای من ئەو خۆپیشاندانانەی كە لە سلێمانی كرا داواكاری خەڵكبوو، بەڵام مانەوەكەی بێ تام بوو، نە رۆژێك و نە دوان، دواتر بتەوێت گوشار لەسەر حكومەت دروست بكەی دەبێ لە شوێنی حەساسەوە دەست پێبكەی، نابێت ئامانجت روخانی ئەم حكومەتە بێت، بەڵكو دەبێ چاكسازی بێ، بەڵام بەداخەوە حزبەكانی كوردی ئامانجێكی روونیان نیە، ئۆپۆزیسیۆن ئێستاش نازانێت چاكسازی دەوێت یان رووخانی حكومەت.

پرس: دەوترێ ئۆپۆزیسیۆن بابەتەكانی بە حزبی كردووە، بە نموونە داوای دیالۆگیان كرد لەگەڵ حزب، كە دەبا لەگەڵ حكومەت و پەرلەرمان دابنیشن كە دەزگایەكی شەرعی ئەم وڵاتەیە، یاخود لە رێگەی فراكسیۆنەكانیانەوە كێشەكان تاوتوێ بكەن؟

رێكار: ئۆپپۆزیسیۆن خۆی دەتوانێت وەڵام بداتەوە، بەڵام پێموایە ئەگەر جەماوەری بەردەركی سەرای سلێمانی سەربەخۆ بوونایە و كاری حزبایەتیان نەكردابایە نەدەبوو رێگە بە ئۆپۆزیسیۆن بدەن لەگەڵ حزب دابنیشێت، دەبوایە 17 خاڵیەكەی پەرلەمان بكرێتە بەرنامە و رێگا نەدرێت دانوساندنی دیكە بكرێت، چونكە لە ناو پەرلەمانیش دەسەڵات و ئۆپۆزیسیۆن هەیە، بەڵام وادیارە هیچ لایەكیان حیسابیان بۆ پەرلەمان نەكردووە.

پرس: پێتوانیە ئۆپۆزیسیۆن كێشەی لەگەڵ حكومەت نیە بەڵكو كێشەی لەگەڵ حزبە، بۆیە لەگەڵ حزب دادەنیشێت؟

رێكار: نەخێر، چونكە ئەوان داوای هەڵوەشاندنەوەی حكومەت دەكەن، بە پێچەوانەوە داوای هەڵوەشاندنەوەی حزب ناكەن، بە بۆچوونی من كێشە لە هەموو وڵاتێكی دیموكراسی دەبێت، بەڵام هەڵوەشاندنەوەی حكومەت كارێكی دروست نیە، چونكە پەرلەمانی كوردستان بە هەڵبژاردن دەنگی بۆ دراوە، هەر ئەم پەرلەمانەش حكومەتی راسپاردووە، لەلایەكی تریشەوە دوای ئەوەی كابینەی حكومەت راگەیەندرا ئۆپۆزیسیۆن هیچ بەرهەڵستكاریەكی نەكرد، بۆیە دەبێ رێگا بەم حكومەتە بدرێت تا ماوەی ئاسایی خۆی تەواو دەكات.

پرس: جاران بە دەسەڵاتیان دەگوت سیناریۆ بۆ ئۆپۆزسیۆن دروست دەكات، بەڵام ئێستا ئۆپۆزسیۆن سیناریۆ دروست دەكات دژی دەسەڵات بۆ ئەوەی خەڵك بێزاربێت لە حكومەت و خۆپیشاندان ئەنجام بدەن، جەنابت لەم بارەیەوە چی دەڵێی؟

رێكار: هێشتا كوردستان مەترسی دەرەكی لەسەرە، بۆیە سیناریۆ دروستكردن دژی یەكتر كارێكی خراپ و هەڵەیە و لە بەرژەوەندی یەكتردا نیە.

پرس: ئەو پرۆژەیەی كە ئۆپۆزسیۆن دای بە دەسەڵات دەیانەوێت كێشەی 20 ساڵ لەمەوبەر بە مانگێك و دوو مانگ چارەسەر بكەن، ئایا ئەمە فشار خستنە سەر حكومەت نییە؟

رێكار: نابێت ئەوەش لە یاد بكەین كە ئۆپۆزسیۆن بەشداربووە لەو هەموو كێشانەی كە هەیە، چونكە دوو ساڵ لەمەوبەر ئەوانیش لە دەسەڵاتدابوونە، كەواتە ئەگەر هەر گەندەڵییەك و كەموكوڕییەك هەبێت ئەوان بەشداربوونە، ئەگەر ئیرادەیان هەبێت چارەسەر دەبێت، بەڵام بە مانگێك دوو مانگ نا.

پرس: ئۆپۆزیسیۆن داوای وەرگرتنەوەی موڵكی گشتی دەكات، بەڵام تاوەكو ئێستاش خۆیان ئامادە نینە یەك موڵكی گشتی بدەنەوە حكومەت، ئەگەر سەیربكەین نەوشیروان مستەفا ماڵی لە ناو خانووی شارەوانی دایە و چەندین بارەگای تریان هی حكومەتە كە لەلایەن ئەوانەوە دەستی بەسەردا گیراوە، هەروەها كۆمەڵی ئیسلامیش بە هەمانشێوەیە موڵكی حكومەتی لایە و ئامادەنیە تەسلیمی بكاتەوە؟

رێكار: هەوڵدان بۆ گێڕانەوەی موڵكی گشتی كارێكی ڕەوایە، ئێمە وەك حزبی رزگاری یەكەم حزب بووین كە داوای گەڕانەوەی موڵكی گشتیمان كرد بۆ حكومەت، بەسەر بەرزیەوە دەیڵێم ئەو داوایانەی ئێستا ئۆپۆزسیۆن داوای دەكات ئێمە 18 ساڵ پێش ئێستا داوامان كردووە، سەبارەت بە ماڵی کاک نەوشیروان مستەفاش زانیاریم نیە، بەڵام دەڵێن ئەمە موڵكی كۆمپانیای نۆكان بووە نۆكان بەناوی ئەوانی كردووە. ئێمە وەك رزگاری هیچ موڵكێكی گشتیمان داگیرنەكردووە، بەبۆچوونی خۆم لە نێو هێزە ئۆپۆزیسیۆنەکاندا، یەکگرتووی ئیسلامی هیچ موڵکی گشتی لانیە، ئەگەر هەبێت موڵكی گشتی زیاتر لای كۆمەڵی ئیسلامیە نەوەك گۆڕان، بۆیە پێویستە كۆمەڵیش خۆی بخورێنێ.

پرس: بێینە سەر باسی ئەو حزبانەی كە لە كوردستان هەن كە نزیكەی 40 حزبە، بەڵام ئەوەی دەبیندرێت تەنها 5 حزبەكە لە گۆڕەپانەكەدا رۆڵیان هەیە؟

رێكار: نەخێر، ئەوانی تریش رۆڵیان هەیە، بە نموونە ئێمە خۆمان بە ئۆپۆزسیۆن دەزانین، بەڵام ئۆپۆزسیۆنی ئەرێنی بۆ هاوكاریكردنی حكومەت نەوەك روخاندنی.

پرس: بەڵام ئەو حزبە بچوكانە لە ماوەی 3 تا 4 هەڵبژاردن نەیانتوانیوە تەنانەت كورسیەكی پەرلەمانیش بەدەست بهێنن، ئەی خەڵك چاوەڕیی چیتان لێبكات؟

رێكار: لە هەڵبژاردنی یەكەم حزبی رزگاری نەبوو، لە هەڵبژاردنی دووەم لەگەڵ زەحمەتكێشان بەشداریمان كرد كە 21 هەزار دەنگمان هێنا كە كورسیەكی پەرلەمانی لێدەرچوو، لە هەڵبژاردنی سێیەمیش لەگەڵ لیستی ئازادی و عەدالەتی كۆمەڵایەتی دابەزین، لەوێوە شكستمان هێنا، چونكە بە 7 حزب نەمانتوانی دەنگێكی باش بهێنین، بە دڵنیاییەوە دەیڵێم ئەو دەنگەی بە 7 حزب هێنامان ئەگەر وەك حزبی رزگاری بە تەنیا دابەزیباین ئەوەندەمان دەهێنا، بەڵام كێشەكەی ئێمە لەبەر نەبوونی پارە بوو، لەگەڵ ئەوەشدا هەندێك حزب هەیە بە خێر كورس پەرلەمانی وەرگرتووە.

پرس: هەمیشە ئەو حزبە بچووكانە وا دەخوێندرێتەوە كە بوونەتە كۆمپانیا و دوكان و شوێنێكی بازرگانی بۆ كۆمەڵێك شەخس؟ خوێندنەوەی جەنابت چۆنە لەسەر ئەم بابەتە؟

رێكار: ناتوانم رەئی لەسەر هەموو حزبەكان بدەن، بەڵام وەك حزبی رزگاری نە كۆمپانیایە نە بۆ بەرژەوەندی شەخسیشە، بەڵكو لەو نێوەندەدا زەرەرمەندیش بووینە، ئێمە لە ساڵی 1993 دامەزراین تا ساڵی 1999 هیچ بودجەیەكمان نەبوو، ساڵی 99 یەك مانگ 20 هەزار دیناری سویسڕیمان وەرگرت، تا ساڵی 2002 كە 10 هەزارمان وەرگرت، ئەوە بودجە نیە كە خەڵك خۆی پێ دەوڵەمەند بكات، لە كاتێكدا رادیۆ و تەلەفزیۆن و رۆژنامەت هەبێت. دواتر ساڵی 2004 كرا بە 4 ملیۆن ئەمەش تەنها كڕیی بارەگا نیە، لە ساڵی 2010 بیست ملیۆنمان وەرگرتووە، ئێستاش نزیكەی 17 مانگە هیچ بودجەیەكمان وەرنەگرتووە، ئێستا چاوەڕیی حكومەتین بۆ ئەوەی بەشە بودجەمان بۆ بگەڕێنێتەوە.

پرس: واباس دەكرێت هەندێك لەو حزبە بچووكانە پارە لە وڵاتانی دەرەوە وەردەگرن؟ ئەوە تاچەند راستە؟

رێكار: نازانم چ حزبێك پارە لە وڵاتانی دەوربەر وەردەگرێت، لەوانەیە حزب هەبێت پارە لە دەوروبەر وەربگرێت.

پرۆفایل:

رێکار ئەحمەد لە ساڵی ١٩٦٤ لە دایک بووە، کۆلیژی ئەندازیاری بەشی کارەبای لە زانکۆی سەلاحەدین تەواو کردوە، لە ساڵی ١٩٧٧ دەستی بە کاری سیاسی کردوە.

ساڵی ١٩٩٣ حزبی رزگاری راگەیاندووە.

کاری رۆژنامەوانیش دەکات.

خێزاندارەو خاوەنی شەش منداڵە.

ئێستاش سكرتێری حزبی رزگاریی كوردستانە.

ئەم هەڤپەیڤینە رۆژی ١٢-٧-٢٠١١ ، لە ژمارە ١٣٥ی رۆژنامەی پرسدا بڵاو بۆتەوە کە یەکێتی لاوانی دیموکراتی کوردستان دەری دەکات