خوێنەری بەڕێز! رۆژی ٥-١٢-٢٠١٣ ماڵپەڕی رزگاری پرێس دەقی هەڤپەیڤینێکی لەگەڵ هەڤاڵ رێکار ئەحمەد بڵاو کردبۆوە، ئێمەش بە پێویستمان زانی بۆ ئێوەی بەڕێز دووبارە بیخەینەوە سەر نێت

پرسیار: سەبارەت بە پێکهێنانی کابینەی هەشتەم، دیدو بۆچوونی حزبی رزگاریی کوردستان چیە؟

وەڵام: وەکو دابێکی پێڕۆکراو، دوای سەرڕاست کردنەوەی ئاکامی هەڵبژاردن، براوەی یەکەم، بۆ پێکهێنانی کابینە رادەسپێردرێ، بەڵام بەهۆی ئەوەی هیچ یەک لە لیستەکان لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستاندا زۆرینەی رەهایان نەهێناوەو ناتوانن بە تەنیا حکومەت پێکبهێنن، ئیدی بۆ دەستنیشانکردنی سەرۆکایەتی پەرلەمان و راسپاردن بۆ پێکهێنانی حکومەت پێویست بە رێککەوتنی نێوان لایەنە براوەکان دەکات، واتە بەرلەوەی براوەی یەکەم کەسێک بۆ پێکهێنانی کابینە دەستنیشان بکات و رایبسپێرێ، وا دەخوازرێ کە هاوهەنگی لەگەڵ لایەنە براوەکانی دیکە بکات و رێژەی یاسایی دەستەبەر بکات. پێویستی بە سازان لەگەڵ لایەنەکانی دیکە دەبێ و ناچار دەبێ کە پۆستی سەرۆکایەتی پەرلەمان بە لایەنێکی دیکە بدات، لەوێوە کاندیدای خۆی بۆ پێکهێنانی کابینە بناسێنێ و دەنگی بۆ مسۆگەر بکات. بەهۆی ئەوەی کە پارتی دیموکراتی کوردستان زۆرترین کورسی بەدەستهێناوە، ئەویش هەوڵدەدات دانوستاندن لەگەڵ لایەنەکان بکات، لەوڕێیەوە متمانە بۆ کانیدای خۆی مسۆگەر بکات، ئەوکاتە بە فەرمی کاک نێچیرڤان بۆ پێکهێنانی کابینەی هەشتەم دەستنیشان دەکات. هەرچەندە لە رۆژانی رابردوودا کۆبوونەوە لەگەڵ لایەنە براوەکان کراوە، بەڵام هێشتا رێککەوتنێکی گشتگیر یان تەواوکار نەکراوە، ئێمە پێمانوایە کە پێکهێنانی کابینەی هەشتەم پێویستی بە دانوستاندنی زیاتر و سازشێکی زیاتر هەیە. بەتایبەتیش کاتێک باس لە حکومەتی بنکە فراوان دەکرێ.

پرسیار: پێشبینی چ جۆرە حکومەتێک و بە چ پێکهاتەیەک دەکەن؟

وەڵام: پارتی دیموکراتی کوردستان باس لە حکومەتی بنکە فراوان دەکات، واتە دەیەوێ هەموو لایەنە براوەکان بەشداری پێبکات. لە دەستپێکەوە یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان ئامادەیی خۆی بۆ هاوبەشیکردن لە پێکهێنانی حکومەت راگەیاندوە. هەروەها گۆڕان و لایەنە براوەکانی دیکەش لە رێی راگەیاندنەوە مەیلی خۆیان بۆ بەشداریکردن پێشانداوە، هەندێکیان بێمەرج ئامادەیی خۆیان راگەیاندوە، کەواتە دەکرێ بڵێین کە پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی نیشتمانی کوردستان و بزووتنەوەی ئیسلامی و حزبی شیوعی کوردستان لەسەر پێکهێنانی کابینە خۆیان یەکلایی کردۆتەوە، ئەوەی دەمێنێتەوە بزووتنەوەی گۆڕان و کۆمەڵ و یەکگرتووی ئیسلامی کوردستانن.

ئێمە وەک حزبی رزگاریی کوردستان باوەڕمان بە حکومەتی هاوپەیمانی هەیە نەک حکومەتی بنکە فراوان، واتە براوەی یەکەم دەتوانێ لەگەڵ هاوپەیمانەکانی خۆیدا کابینەی هەشتەم پێکبهێنێ، ئەوانی دیکەش وەک ئۆپۆزیسیۆن رۆڵی خۆیان درێژە پێبدەن. مادام پارتی دیموکراتی کوردستان دەتوانێ لەگەڵ هاوپەیمانەکانی خۆی رێژەی یاسایی مسۆگەر بکات، ئیدی بۆ پێکهێنانی حکومەت پێویستی بە هاوڕکەکانی نابێ.

پێشتر ئاماژەم بەوەکرد کە باس لە حکومەتی بنکەفراوان دەکرێ، واتە دەیانەوێ هەموو لایەنە براوەکان بەشداری پێبکەن، هەرچەندە ئەوە نزیک نیەو بە ئاسانی پەسند ناکرێ، بەڵام ئەگەر ئەوە روویدا ئیدی حکومەتێکی مەرجدار و دەستبەستراو دروست دەبێ، ناتوانێ ئەو بەرنامەیە جێبەجێ بکات کە لەکاتی هەڵبژاردندا بانگەشەی بۆ دەکراو خەڵکیش بۆ ئەو بەرنامەیە دەنگی پێداون. بەرنامەو دروشمی لیستە براوەکان هەموویان وەکو یەک نەبوون، لەوانەیە خاڵی هاوبەش لە نێوانیادا هەبووبێ، بەڵام کارکردن لەسەر خاڵە هاوبەشەکان، بە ژێرپێخستن و جێبەجێ نەکردنێکی خاڵەکانی دیکە تەواو دەبێ، کە لەوانەیە دەنگدەر بۆ ئەوە دەنگی پێدابێ. گریمان ئەوەش روویدا، ئەی بۆ هەڵبژاردنی داهاتوو چی دەکرێ و چۆن بانگەشەی هەڵبژاردن گەرم دەکرێتەوە؟ لەهەر وڵاتێکدا ئەگەر بەرنامەکان هاوشێوەبوون، ئەگەر هەموو لایەنەکان هاوپەیمانی یەکتربوون، ئەگەر سەرجەم لایەنەکان لەگەڵ یەکتردا لاریان لەبەشداریکردنی حکومەتدا نەبێ، ئیدی هاوڕکی نامێنێ و دەلیڤەی پێشكەوتن کڵۆم دەدرێ، هەروەها واتاێک بۆ هەڵبژاردن نامێنێتەوە.

پرسیار: پێتوایە کابینەی هەشتەم لە کابینەکانی تر باشتر دەبێ؟

وەڵام:ئەگەر بە لۆژیکی سەردەمیانە هاوکێشەکە بخوێنینەوە، دەکرێ بڵێین بەڵێ. واتە کابینەی هەشتەم لە کابینەکانی دیکە باشتر دەبێ، بەومەرجەی بەهاوپەیمانێتی پێکبهێنرێ. ئەوەش بەهۆی ئەوەی کاک نێچیرڤان بارزانی ئەزموونی زۆری لە بەڕێوەبردنی حکومەتدا هەیە، بۆ سەرکەوتنی حکومەت، ئەزموونەکانی خۆی بۆ باشترکردنی کابینەکەی دەکار دەکات، لەلایەکی دیکەشەوە ئابووری هەرێمی کوردستان لەجاران باشترە، دەروازەێکی نوێ بە روویدا کراوەتەوە، ئەوەش پشتیوانیێکی بەهێز دەبێ بۆ باشتربوونی کابینەی هەشتەم.

پرسیار: سەبارەت بە گرێبەندە نەوتیەکانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ تورکیا، راتان چییە؟

وەڵام: نەوت سەرچاوەێکی کاریگەرە بۆ پێشخستنی هەرێم و تامیکردنی وڵاتانی دیکە. هەرچەندە بە درێژایی مێژوو، کاربەدەستانی عێراق، واتە کاربەدەستانی حکومەتی ناوەند هەوڵیانداوە کە داهاتی نەوت بۆ سەرکوتکردنی خەڵکی ئازادیخواز دەکار بکەن، بەڵام ئیدی کاتی ئەوە هاتووە کە داهاتی نەوت بۆ خۆشگوزەرانی خەڵک سوودی لێوەربگیرێ و لە رێی بەرەو سەربەخۆیی بەکاربهێنرێ. ئێمە پشتیوانی لەهەناردەکردنی نەوت بۆ دەرەوە دەکەین، بەباشی دەبینین کە حکومەتی هەرێم خۆی گرێبەند لەگەڵ وڵاتانی دیکەدا واژۆ بکات، بەهۆی ئەوەی گەلی کوردستان خاوەنی سامانەکانی سەرزەوی و ژێر زەوی نیشتمانەکەیەتی، هیواخوازین کە گرێبەندەکان بێ گرێکوێرە بن و داهاتەکەشی تەنیاو تەنیا بۆ خۆشگوزەرانی گەلی کوردستان سوودیان لێوەربگیرێ.

پرسیار: رای ئێوە سەبارەت بە رۆژئاوی کوردستان و خۆبەڕێوەبەرایەتی کاتی چییە؟

وەڵام :بزاڤی رزگاریخوازی کورستان لە پارچەکاندا بۆئەوە جۆشدراوە تا کوردستان ئازادو سەربەخۆ بێ، کاتێک گەلی پارچەێکی کوردستان لەو خەون و ئارەزووانەی نزیک دەبێتەوە، دەبێ هەموو کوردستانیانی پارچەکانی دیکەو هێزە سیاسیەکانی دیکە شاگەشکە بن و پشتیوانی لێبکەن. هەموومان لەبیرمانە کاتێک گەلی باشووری کوردستان لە بەهاری ١٩٩١ بەڕووی داگیرکاری راپەڕی، هەموو هێزە کوردستانیەکان هاوسۆزیان لەگەڵدا نواند، بەگوێرەی توانا پشتیوانیان لێکرد، بەتایبەتیش کاتێک پەرلەمانی کوردستان هەڵبژێردراو و حکومەتی هەرێم لە باشووری کوردستان دامەزرا، ئیدی سەرجەم هێزە سیاسیەکانی پارچەکانی دیکە خۆشحاڵ بوون و پشتیوانی خۆیان راگەیاند، تەنانەت هەندێک هێزی سیاسی پارچەکانی دیکە بۆ سەرخستن و جێگیربوونی حکومەتی باشووری کوردستان، هەروەها بۆ قازانجی باشووری کوردستان وازیان لە خەباتی چەکداری هێنا، ئێستاش کە خەڵکی رۆژئاوای کوردستان بە راپەڕین و تێکۆشانی خۆیانەوە توانیویانە خۆبەڕێوەبەرێتی رابگەیەنین، کاتی ئەوە هاتووە کە سەرجەم هێزە سیاسیەکانی پارچەکانی دیکە بە ئاشكرا یان بەنهێنێ پشتیوانی لێبکەن و هەوڵی سەرکەوتنی بدەن، چونکە سەرکەوتنی رۆژئاوای کوردستان لە قازانجی دۆزی سەربەخۆیی کوردستان تەواو دەبێ، لەو ڕوانگەیەوە وێڕای ئەوەی کە ئێمە وەک حزبی رزگاریی کوردستان هیچ پێوەندیمان لەگەڵ پەیەدە نیە، تاوەکو ئێستاش هیچ دیدار و کۆبوونەوەی هاوبەشمان نەبووە، بەڵام راگەیاندنی خۆبەڕێوەبەرێتی کاتی لە رۆژئاوای کوردستان بە دەستکەوتێکی نەتەوەیی و نیشتمانی دەزانین و پشتیوانی لێدەکەین، هیواخوازین دەروازەێکی نوێ بەڕووی رۆژئاوای کوردستاندا بکاتەوە. لێرەوە حزبی رزگاریی کوردستان داوای ئەوەیە کە خۆبەڕێوەبەرێتی کاتی بتوانێ رۆژئاوای کوردستان بەرەو دیموکراتیزەکردن ببات، ماف و ئازادی بۆ کەمەنەتەوەکان دابین و مسۆگەر بکات، ئاسۆێکی نوێ بەڕووی پەیوەندیەکانی خۆی لەگەڵ جیهانی دەرەوەدا بکاتەوە، لەوڕێیەوە خزمەت بە دۆزی رەوای گەلی کوردستان بکات.